Thất bại lần đầu khi thông tim bào thai cho sản phụ người Singapore, các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ và Nhi đồng 1 tiếp tục thông tim lần 2 sau 7 ngày. Đây là một sự cân nhắc cực kỳ phức tạp và khó khăn.

Thông tim bào thai lần đầu không thành công, ê kíp bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1 dừng lại và tiếp tục thông tim lần 2 sau một tuần – Ảnh: Bệnh viện Từ Dũ cung cấp

Thông tim bào thai 25 tuần tuổi (nặng 600 gram) cho sản phụ người Singapore là ca khó nhất trong 9 ca can thiệp tim bào thai tại Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) từ trước đến nay.

Đây là một cột mốc lớn về kỹ thuật chuyên môn, đánh dấu bước ngoặt mới của y học bào thai tại Việt Nam. Điều này không chỉ chữa bệnh trong nước, mà còn trở thành điểm đến của bệnh nhân nước ngoài.

Chấp nhận dừng thông tim bào thai lần 1 để có cơ hội tiếp theo

Sau hơn 10 tiếng đồng hồ thông tim bào thai cho sản phụ người Singapore thành công, trao đổi với Tuổi Trẻ Online tối 28-5, BS.CKII Trần Ngọc Hải – giám đốc Bệnh viện Từ Dũ – cho rằng trường hợp thông tim bào thai lần này là “một sự cân nhắc cực kỳ phức tạp và khó khăn” khi phải quyết định dừng thông tim bào thai lần thứ nhất.

Với sự chỉ đạo của Giám đốc Sở Y tế Tăng Chí Thượng cùng sự quyết tâm cao nhất của ê kíp, các phương án mới được thiết lập để thông tim bào thai lần 2 và kết quả đã đạt được thành công.

Là một thành viên chính trong ê kíp thông tim bào thai cho sản phụ người Singapore, TS.BS Đỗ Nguyên Tín – trưởng đơn vị can thiệp tim mạch Bệnh viện Nhi đồng 1 – tâm sự giây phút thông tim cho bào thai thành công, cả gia đình, sản phụ và ê kíp đều bật khóc, vỡ òa cảm xúc.

Theo bác sĩ Tín, vì sản phụ là người nước ngoài nên suốt quá trình thông tim bào thai căng thẳng hơn những ca trước. Không những thế, tình trạng bệnh diễn tiến nặng nên khó thông tim. Vì thông tim lần 1 không được nên khi thông tim lần 2 áp lực nhiều hơn.

“Quan trọng là lần đầu biết chấp nhận dừng lại, nên mình có cơ hội làm lần 2”, bác sĩ Tín chia sẻ.

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng (trái), giám đốc Bệnh viện Từ Dũ (giữa) và TS.BS Đỗ Nguyên Tín – Bệnh viện Nhi đồng 1 – Ảnh: Bệnh viện Từ Dũ cung cấp

Diễn biến nghẹt thở, kết quả ngoài mong đợi

Trước đó, người phụ nữ trên mang thai nhờ thụ tinh trong ống nghiệm sau 10 năm hiếm muộn. Đến 18 tuần thì phát hiện thai nhi bệnh tim bẩm sinh và được Bệnh viện KK Women’s and Children’s Hospital (Singapore) giới thiệu sang TP.HCM.

Không như những ca thông tim trước chỉ diễn ra một lần, ca thông tim cho thai phụ này phải diễn ra hai lần, vì lần đầu ê kíp không thể tiếp cận được vị trí buồng tim trái do tư thế thai nằm sấp cố định.

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM ra quyết định tạm ngưng can thiệp và lên kế hoạch thực hiện lần hai khi điều kiện thuận lợi hơn. Mặc dù can thiệp lần đầu thất bại nhưng không ai bỏ cuộc. Vợ chồng sản phụ vẫn kiên định với mong muốn “còn nước còn tát”.

Ngày 28-5, cuộc hội chẩn cho can thiệp lần 2 diễn ra. Các chuyên gia quyết định can thiệp lại để cứu trái tim thai nhi đang dần xấu. 10h sáng cùng ngày, ca can thiệp vẫn diễn ra tại phòng phẫu thuật đặc biệt của Bệnh viện Từ Dũ.

Khi hình ảnh tim thai hiện lên trên màn hình siêu âm, tất cả ê kíp đều hiểu đây không chỉ là một thủ thuật, mà là cuộc giải cứu một sinh linh từ tay tử thần, ngay trong bụng mẹ.

Thách thức đầu tiên là phải xoay thai nhi khỏi tư thế sấp, ít nhất 120 độ – một thao tác cực kỳ rủi ro. Chỉ cần lệch vài độ, hoặc xoay quá nhanh, dây rốn có thể xoắn, tim thai có thể ngừng đập.

Một dụng cụ xoay thai đặc biệt được bác sĩ đưa vào buồng ối. Bằng một cách cẩn trọng và khéo léo, các bác sĩ xoay đùi, rồi vai, rồi ngực thai nhi theo chiều kim đồng hồ, đến khi tim thai nằm ở vị trí tối ưu.

Bằng thao tác nhanh gọn và chuẩn xác, ê kíp can thiệp dùng kim chuyên dụng xuyên qua thành bụng mẹ, đi qua lớp cơ tử cung – bánh nhau, xuyên qua thành ngực thai nhi, chọc thẳng vào buồng thất trái, vào chỗ hẹp chỉ còn nhỏ như đầu bút chì.

Tim thai bắt đầu chậm lại, cả ê kíp không còn thời gian để chần chừ. Các bác sĩ tim mạch nhanh chóng phối hợp luồn dây dẫn hướng, đưa bóng vào đúng vị trí van động mạch chủ, bơm – nong – rút. Tất cả chỉ diễn ra tích tắc trong vòng vài giây dưới sự tập trung cao độ của cả ê kíp.

Tim thai tăng trở lại đạt 141 lần/phút, trên siêu âm doppler dòng máu phụt mạnh qua van động mạch chủ. Cả ê kíp vỡ òa, toàn bộ can thiệp hoàn tất thành công. Em bé đã chiến thắng. Cả thai phụ và gia đình đã bật khóc vì xúc động.