(Dân trí) – Tôi vẫn nhớ rõ cảm giác lặng người khi gọi điện đến lần thứ 3 mà con dâu vẫn tìm lý do thoái thác chuyện về quê làm giỗ cụ.

Làm dâu nhà tôi đã gần 3 năm, ấy vậy mà mỗi lần tới giỗ chạp, con dâu luôn viện cớ: Nào là bận chăm con, nào là con sốt nhẹ rồi kẹt việc ở cơ quan…

Nghe qua thì hợp lý nhưng có lần, tôi thấy con dâu đăng ảnh đưa cháu đi chơi rồi lại xóa vội trên Facebook. Và tôi hiểu, con dâu đang muốn tìm lý do thoái thác.

Lúc ấy, lòng tôi vừa buồn, vừa tức. Con trai thì bảo vệ vợ hoặc vì sợ nói ra phật ý bố mẹ nên cũng hùa theo vợ. Một là con trai về một mình và nói dối, hai là ở lại cùng vợ.

Lần này có giỗ, tôi gọi điện dặn trước hai tuần: “Con à, giỗ cụ là việc lớn trong nhà, con thu xếp về lo cùng mẹ nhé. Nhà mình làm đơn giản thôi nhưng có mặt đầy đủ vẫn là ý nghĩa nhất”.

Con dâu vâng dạ rất khéo nhưng đến sát ngày giỗ lại nhắn tin xin lỗi, viện lý do mệt, con quấy, xe cộ xa xôi… Những năm trước, con cũng lý do này, lý do kia từ chối, thành ra tôi thấy nhà mình như người dưng với con dâu.
Sự thẳng thắn của tôi đã khiến con dâu hiểu ra nhiều điều (Ảnh minh họa: Freepik).

Nói ra thì bảo mẹ chồng khắt khe, chứ tôi từng nghĩ: “Thôi thì trước khi có con dâu, mình vẫn làm hết, giờ có con hay không cũng chẳng khác gì…”.

Nhưng nói thì nói vậy, trong lòng tôi vẫn chạnh buồn. Ngày xưa tôi đi làm dâu, mưa cũng về, bận cũng về lo bát nước chè, củ hành, cọng rau. Chẳng phải vì sợ ai, mà vì coi đó là bổn phận, là cách giữ gìn nếp nhà. Giờ con dâu thời nay, nhiều đứa chỉ coi nhà chồng như một điểm đến… chứ không phải “nhà”.

Tôi cũng nói với con trai rằng: “Anh phải dạy vợ. Làm dâu thì không chỉ ăn cưới, ăn Tết, mà còn phải biết nhớ ngày giỗ. Con dâu mà cứ thiếu mặt, họ hàng nhìn vào lại bảo không ra gì”.

Con trai chỉ thở dài, bảo tôi thông cảm vì vợ con bận. Nhưng tôi hiểu, con không dám nói nặng với vợ, phần vì sợ sứt mẻ, phần vì cũng ngại mẹ.

Cuối cùng, đến cái giỗ bên nội lần thứ 3 trong năm nay mà con dâu vẫn không về, tôi gọi cho con thêm một lần và lần này, tôi không giữ ý nữa.

Tôi nói rành rọt từng chữ qua điện thoại: “Con à, mẹ không trách con không về nhưng mẹ buồn. Bởi nếu ngày cưới là ngày con bước chân vào nhà này làm dâu, con thắp hương báo cáo tổ tiên thì ngày giỗ các cụ, con cũng nên về để thắp hương cho những người đã đồng ý cho con vào làm dâu nhà này.

Con không về thắp nén nhang, các cụ dưới kia lại tưởng các con bỏ nhau rồi cũng nên. Con có sống được tốt cũng phải biết nhớ ơn những người đã phù hộ cho các con chứ. Con có được cuộc sống như bây giờ cũng là phúc nhà chồng. Con không cần đất cát, hương hỏa nhà này nhưng cháu đích tôn của mẹ cần.

Không lẽ, con định trốn giỗ hết đời à hay con không muốn làm dâu nhà này? Nếu vậy thì mẹ sẽ chờ câu trả lời của con”.

Tôi im lặng sau đó. Bên kia đầu dây cũng im. Rồi con dâu khẽ đáp: “Dạ… con hiểu rồi mẹ”.

Từ đó trở đi, không cần tôi nhắc, cứ đến giỗ là con dâu tự sắp xếp về, mang cả cháu về cùng. Không chỉ có mặt, con còn chủ động hỏi han: “Mẹ ơi, con làm món gì nhé? Mâm bàn cần gì để con phụ?”.

Tôi chưa thực sự hài lòng nhưng cũng cảm thấy nhẹ nhàng hơn mỗi lần giỗ chạp. Trước đây, tôi vốn định bắt con trai bỏ vợ vì con dâu hỗn, không chịu về giỗ nhà chồng. Nhưng sau tất cả, tôi hiểu ra, nếu cả hai đều không chịu mở lời thì mọi chuyện sẽ càng trở nên phức tạp.

Tôi không mong con dâu làm những điều to tát. Tôi chỉ cần một sự tôn trọng, một sự hiện diện đủ để thấy con hiểu vai trò của mình trong gia đình này.

Tôi không phải người mẹ chồng khó tính. Nhưng tôi tin rằng, một người phụ nữ có chồng thì nhà chồng cũng là gốc rễ mà họ phải vun bồi. Nếu con dâu không chịu làm điều đó thì không xứng làm dâu.